Στο πλαίσιο του Σχεδίου Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας (ΣΒΑΚ), πραγματοποιήθηκε η 2η διαβούλευση ηλεκτρονικά λόγω της πανδημίας του COVID-19 και τη διασφάλιση της δημόσιας υγείας. Ύστερα από την ανάρτηση του οράματος και τη περιγραφή των μέτρων, οι φορείς και οι πολίτες διατύπωσαν τις απόψεις και τους προβληματισμούς τους σχετικά με τις προτεινόμενες παρεμβάσεις. 

Ο φορέας «Φίλοι ποδηλάτων» αναφορικά με τους αναρτηθέντες χάρτες πρότειναν τα εξής:  
1)    Ο αρχαιολογικός περίπατος να περιλαμβάνει και τον Θολωτό τάφο του Βαφειού.  
2)    Αναδιαμόρφωση κόμβων σε μεγάλες διασταυρώσεις να γίνει και στις διασταυρώσεις Λεωνίδου και Θερμοπυλών καθώς και Λεωνίδου και Όθωνος Αμαλίας. 
3)    Τα λεωφορεία ου ΚΤΕΛ να μην διέρχονται καθόλου από το κέντρο. 
4)    Ανώτατο όριο ταχύτητας εντός πόλεως τα 30 χιλιόμετρα να οριστεί για κάθε κατοικημένη περιοχή του Δήμου.

 

Πέρα από αυτές τις προτάσεις, ο σύλλογος τόνισε ότι τα προβλήματα της πόλης είναι πολυδιάστατα. Έτσι, σε ένα ευρύτερο πλαίσιο αλλαγών, ο σύλλογος μεταξύ των άλλων προτείνει:
•    Προσπάθεια αλλαγής νοοτροπίας των κατοίκων έτσι ώστε οι μετακινήσεις τους να πραγματοποιούνται είτε με περπάτημα είτε με τη χρήση ποδηλάτου.
•    Ως προς την κίνηση μέσα στο κέντρο της πόλης, διαρκής προσπάθεια πρέπει να είναι η μείωση της χρήσης των αυτοκινήτων και την αύξηση των πεζών-ποδηλατών.
•    Ανακαίνιση των πεζοδρομίων της πόλης και διαπλάτυνσης αρκετών από αυτά ώστε να μειωθούν οι θέσεις στάθμευσης.
•    Τα λεωφορεία του ΚΤΕΛ να μην διέρχονται από το κέντρο της πόλης.
•    Οι πλατείες να γίνουν πιο πράσινες 
•    Δημιουργία μεγάλων χώρων στάθμευσης αυτοκινήτων στις παρυφές της πόλης 
•    Δημιουργία δημόσιων χώρων στάθμευσης ποδηλατών
•    Δημιουργία κυκλικών κόμβων στις διασταυρώσεις μεγάλων οδών, όπως Λυκούργου και Λεωνίδου, Θερμοπυλών και Λεωνίδου, Θερμοπυλών και Παλαιολόγου και Παλαιολόγου και Λυκούργου
•    Να ανοίξουν οι δρόμοι οι οποίοι προβλέπονται στο σχέδιο πόλεων
•    Δημιουργία περισσότερων ραμπών μετακίνησης των ΑΜΕΑ και βελτίωση των υπαρχόντων σε όλα τα πεζοδρόμια.
•    Υπερύψωση όλων των διαβάσεων πεζών και συχνή διαγράμμισή τους. 

 

Ο δικηγορικός σύλλογος ανέφερε ότι δεν εντάσσεται στο όραμα η προέκταση της οδού Λυκούργου προς τη Δύση. Προ αυτή την κατεύθυνση είναι η φυσική συνέχειά της η οποία εξυπηρετεί την επαφή της με τους οικισμούς με το Παλαιολόγιο και την Μαγούλα και κατ’ επέκταση με τον Μυστρά. Επίσης, η διάνοιξη της Ορθίας Αρτέμιδος έως την Καλογωνία, θα πρέπει να γίνει πιο άμεσα και να ενταχθεί στο 5ετές πλάνο. Δεδομένης, μάλιστα της πρόβλεψης δημιουργίας parking στο σημείο αυτό στο 5ετές πλάνο, η διάνοιξη της οδού αυτής είναι ζωτικής σημασίας για την αποσυμφόρηση της περιοχής της νότιας εισόδου της Σπάρτης, που από τον σχεδιασμό επιβαρύνεται και με την λειτουργία parking. 

Επίσης, η πρόβλεψη για parking στο ένα άκρο της γραμμής της δημόσιας συγκοινωνίας που θα εξυπηρετεί την κίνηση στην οδό Λυκούργου θα πρέπει να γίνει εντός  5ετίας, δεδομένου της σημασίας των χώρων στάθμευσης για τον ευρύτερο σχεδιασμό.

Ως προς την πράσινη που συνδέει την πόλη της Σπάρτης με τον Μυστρά, επισήμαναν ότι ταυτίζεται με το δημόσιο δρόμο από Σπάρτη προς Μυστρά ενώ προ λίγων ετών υπήρχε ένα μονοπάτι που ένωνε αυτούς τους οικισμούς το οποίο ξεκινούσε από το κέντρο «Διόνυσος» και κατέληγε κάτω από το Ξενία Μυστρά απέχοντας ελάχιστη απόσταση από την κάτω πύλη του Κάστρου του Μυστρά. Προτείνεται ότι είναι ιδανικό για τη σύνδεση των οικισμών μέσω μιας πράσινης διαδρομής δεδομένου ότι πολλά τμήματά του υπάρχουν ακόμα, αφού μόνο μερικά είχαν καταστραφεί τα προηγούμενα χρόνια.

Ταυτόχρονα, οι σταθμοί bike-sharing θα πρέπει να υπάρξουν σε όλο το μήκος της πράσινης διαδρομής από την Σπάρτη στον Μυστρά έτσι ώστε ο επισκέπτης να έχει τη δυνατότητα για μετακίνηση με το ποδήλατο από την κεντρική πλατεία της Σπάρτης έως τον Μυστρά και να επιστρέψει με τον ίδιο τρόπο. Ιδίως στον αρχαιολογικό χώρο του Μυστρά, το bike sharing θα εξυπηρετούσε ιδανικά την κίνηση των επισκεπτών του από την κάτω στην πάνω πύλη και αντίστροφα. 

Επίσης, προτείνεται να ληφθεί υπόψη το παλαιό δικαστικό μέγαρο της Σπάρτης που αποτελεί ένα ιδιαίτερο χαρακτηριστικό για την πόλη της Σπάρτης. Με την πρόσφατη τροποποίηση του σχεδίου πόλεως της Σπάρτης ως προς την χρήση γης στο οικοδομικό τετράγωνο, υπάρχει η προοπτική αξιοποίησής του. Τέλος, προτείνεται η προσθήκη αστικού εξοπλισμού όπως παγκάκια και δεντροφύτευση  στους  δημόσιους χώρους. 
Επιπλέον, το σωματείο ταξί επισήμανε ότι δεν έχει προβλεφθεί χώρος στάθμευσης για τα ταξί στο κέντρο της πόλης ο οποίος  θα εξυπηρετεί το επιβατικό κοινό, του οποίου η πλειοψηφία ανήκει σε ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού. 

Ως προς τη συμμετοχή των πολιτών, υπήρξαν ποικίλες απόψεις με κοινό χαρακτηριστικό την αποδοχή του οράματος για την πόλη τους. Συγκεκριμένα, ένας πολίτης, ο οποίος δεν είναι μόνιμος κάτοικος αλλά έχει καταγωγή από την πόλη της Σπάρτης επισήμανε ότι είναι ιδιαίτερα σημαντικό να υπάρξει συνέχεια και συνέπεια στην πλήρη εφαρμογή του ΣΒΑΚ, καθώς σε αρκετές περιπτώσεις υπάρχει υποχώρηση στην εφαρμογή κάποιων μέτρων που προκαλούν αντιδράσεις συγκεκριμένων φορέων. Ως προς τον σχεδιασμό,  τόνισε ότι η μείωση της ταχύτητας στο κέντρο της πόλης είναι ένας σωστός στόχος, στην κατεύθυνση της βελτίωσης της ποιότητας ζωής εντός του αστικού ιστού. Ο διαχωρισμός των ανώτατων ορίων ταχύτητας σε 3 κατηγορίες ωστόσο θεωρήθηκε υπερβολικός, αφού πανευρωπαϊκά ισχύουν στις πόλεις δύο όρια ταχύτητας, 30 ή 50 χλμ. / ώρα. Η εισαγωγή μίας νέας κατηγορίας μπερδεύει τους οδηγούς και εν τέλει δεν είναι εφαρμόσιμη η επιβολή της από την τροχαία. Για τον λόγο αυτό προτείνεται οι οδοί στις οποίες προβλέπεται όριο ταχύτητας 40 χλμ. / ώρα να ενταχθούν στην κατηγορία ορίου ταχύτητας 30 χλμ. / ώρα.

Σχετικά με την δημόσια συγκοινωνία, αναφέρθηκε ότι η επιλογή της εκτροπής της κυκλοφορίας του υπεραστικού ΚΤΕΛ περιμετρικά της πόλης αντί μέσω της οδού Λυκούργου είναι συνεπής ως προς τους στόχους της μείωσης της στάθμης θορύβου και ρύπων καθώς και της μείωσης κυκλοφορίας βαρέων οχημάτων στο κέντρο της πόλης. Εντούτοις οδηγεί σε μεγαλύτερους χρόνους διαδρομής, λόγω της μεγαλύτερης απόστασης, όπως επίσης και σε μεγαλύτερους συνολικούς χρόνους ταξιδιού, λόγω της έλλειψης στάσεων στο κέντρο της πόλης. Αυτή η επιδείνωση των χρόνων διαδρομής θα κάνει το υπεραστικό ΚΤΕΛ λιγότερο ελκυστικό για μικρές αποστάσεις από τα γύρω χωριά. Ο στόχος του σχεδίου είναι η μετεπιβίβαση στην αστική συγκοινωνία στις εισόδους της πόλης και η συνέχεια της διαδρομής με αυτήν. Για να επιτευχθεί όμως αυτό, απαιτείται η εκπλήρωση δύο προϋποθέσεων: 
1)    την ύπαρξη στάσεων / σταθμών μετεπιβίβασης υψηλής ποιότητας στα σημεία αυτά (πχ. στα σχολεία στην είσοδο από Γύθειο), με επαρκείς χώρους αναμονής των λεωφορείων, και δεύτερον τον συντονισμό των χρόνων άφιξης και αναχώρησης των δύο αυτών μέσων (αστική συγκοινωνία και ΚΤΕΛ).
2)    Επίσης ενδιαφέρουσα, όσον αφορά στην αστική / δημοτική συγκοινωνία, θα ήταν και μία εκτίμηση της συχνότητας εξυπηρέτησης. Αν στόχος είναι η χρήση της ως μέσο μετακίνησης,  απαιτεί υψηλές συχνότητες εξυπηρέτησης της τάξης των 15 – 20 λεπτών, αλλιώς η χρήση της αστικής συγκοινωνίας από άτομα που δεν έχουν εναλλακτική απαιτείται μία χαμηλή συχνότητα θα αρκούσε. 
Επιπλέον, τονίζει ότι η ορθή εφαρμογή του σχεδίου απαιτεί αυστηρό έλεγχο της κυκλοφορίας βαρέων οχημάτων, ώστε αυτή να μην διέρχεται από το κέντρο της πόλης. Επίσης είναι ιδιαίτερα σημαντική η λήψη μέτρων για τη χρήση των περιφερειακών οδών για την διαμπερή κυκλοφορία. Απαιτείται να είναι σαφής η σήμανση για παράκαμψη του κέντρου της πόλης και η παράκαμψη της πόλης μέσω των περιφερειακών/οδών να είναι σημαντικά πιο σύντομη από αυτή μέσω του κέντρου της πόλης. Έτσι θα επιλέγεται αυτόματα και από τα λογισμικά πλοήγησης, που η πλειοψηφία των μη ντόπιων οδηγών χρησιμοποιεί. Για να επιτευχθεί αυτό είναι απαραίτητη η διαμόρφωση των κόμβων, που ούτως ή άλλως προβλέπεται να λάβει χώρα, να γίνει με τέτοιο τρόπο, ώστε η διαδρομή μέσω του κέντρου να οδηγεί πάντα σε μεγαλύτερους χρόνους διαδρομής, για παράδειγμα μέσω της κατασκευής κυκλικών κόμβων (roundabouts).

Ως προς τη χωροθέτηση σταθμών bike sharing σε διάφορα σημεία της πόλης και περιμετρικά αυτής,  ενθαρρύνει την χρήση του ποδηλάτου ακόμα και για μικρές σχετικά διαδρομές. Εντούτοις η πλειοψηφία των χρηστών επιθυμούν κατά κανόνα την κίνηση προς πολλά διαφορετικά κεντρικά σημεία της πόλης. Υπό αυτή την έννοια θα μπορούσε να συζητηθεί η αύξηση του αριθμού των σταθμών bike sharing εντός της περιοχής ήπιας κυκλοφορίας. Για την ελεγχόμενη στάθμευση καθώς και τα ωράρια τροφοδοσίας των καταστημάτων επισημαίνεται ότι μόνο η αστυνόμευση μπορεί να λύσει το πρόβλημα.

Κάτοικος της πόλης της Σπάρτης τονίζει τη σημασία της παραποτάμιας περιοχής του ποταμού Ευρώτα. Κατά μήκος του ποταμού, υπάρχει σημαντικός αριθμός σπουδαίων αρχαιολογικών μνημείων τα οποία θα μπορούσαν να ενοποιηθούν στο πλαίσιο μιας πολιτισμικής διαδρομής που θα ενώνει και άλλους πολιτισμικούς χώρους όπως το Μενελάειον στη Θεράπνη, ο Μυστράς, το Βαφείο και οι Αμύκλες. Ταυτόχρονα, ο παραευερώτιος χώρος θα μπορούσε να αξιοποιηθεί ως ένα «πάρκο» με ποδηλατόδρομους, χώρους στάσης και θέασης κοντά στο ποτάμι και ανοικτό θέατρο λειτουργώντας αφενός ως δημόσιος χώρος αποσυμπίεσης  και αναψυχής των πολιτών και αφετέρου ως πολιτιστικός χώρος για τους επισκέπτες. 

Ένας, ακόμη, πολίτης της πόλης επισήμανε ότι ο προτεινόμενος χώρος στάθμευσης γειτνιάζει με τον εγκεκριμένο και σχεδιασμένο χώρο πρασίνου, τη πράσινη διαδρομή χωρίς υψηλούς ρύπους, με τον δακτύλιο προστασίας, με πεζοδρομήσεις γύρω από τα σχολεία της Παλαιολόγου. Προτείνεται να μεταφερθεί ο χώρος στάθμευσης επί της Γυθείου με αντίστοιχη προέκταση της κυκλικής συγκοινωνίας επί της Γυθείου μέχρι τη Θέση του ΑΒ Βασιλόπουλου. Με τον τρόπο αυτό θα καλύψει τις ανάγκες των επιχειρήσεων που λειτουργούν στη Γυθείου οι οποίες αποτελούν νευραλγικό επιχειρηματικό κόμβο της Σπάρτης με συνεχή επισκεψιμότητα των πολιτών. Ταυτόχρονα, η άμεση χρήση της μοναδικής χαρακτηρισμένης βιοτεχνικής ζώνης προτείνεται σε χρονικό ορίζοντα 5ετίας, έστω και σε μερική εφαρμογή της επέκτασης του σχεδίου πόλεως, ώστε να δημιουργηθεί η προϋπόθεση για βελτίωση της δημόσιας υγείας και την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. 
Τέλος, κάτοικος της πόλης επισήμανε ότι οι κεντρικοί οδοί Κ. Παλαιολόγου και Λυκούργου έχουν επαρκές πλάτος αλλά πρέπει να αλλάξει η διαμόρφωσή τους με νέα πλακόστρωση οικολογική, να γίνει δεντροφύτευση και ορθότερη οριοθέτηση των τραπεζοκαθισμάτων έτσι ώστε να μην εμποδίζεται η διέλευση των πεζών τόσο κατά τους θερινούς όσο και χειμερινούς μήνες. Με τον τρόπο αυτό, θα διευκολυνθεί η διέλευση ατόμων ΑμεΑ ή οικογενειών με μικρά παιδιά. Οι οδοί αυτοί μπορούν να λειτουργούν ως οδοί ήπιας κυκλοφορίας ενώ θα μπορούσε να γίνει απαγόρευση διέλευσης οχημάτων (πλην ειδικών εξαιρέσεων) κατά τη θερινή περίοδο ή σε εορταστικές περιόδους. 

Τόνισε ότι η επαναφορά της ελεγχόμενης στάθμευσης στο κέντρο της πόλης, στις οδούς Κ. Παλαιολόγου (από Όθωνος- Αμαλίας έως Θερμοπύλων) , Λυκούργου (από Λεωνίδου έως Αρχιδάμου) και των εντός των οριζόμενων από Μενελάου- Χαμαρέτου - Διόσκουρων και Αγησιλάου οδών τις ημέρες και ώρες λειτουργίας των καταστημάτων θα συμβάλει στην βελτίωση του κυκλοφοριακού ( τόσο το πρωί όσο και το απόγευμα) με εύρεση χώρων ελεύθερης στάθμευσης στην είσοδο ή και εντός του δακτυλίου εφαρμογής του μέτρου όπως και να διασφαλίσει την στάθμευση των μονίμων κατοίκων. Ως προς τη δημόσια συγκοινωνία προτείνει οι διαδρομές του ΚΤΕΛ να μην διέρχονται από το κέντρο της πόλης και να δημιουργηθεί ένα δίκτυο αστικής συγκοινωνίας που να συνδέει το κέντρο της πόλης από τις Αμύκλες έως το Πανεπιστήμιο και από τον αρχαιολογικό χώρο του Μυστρά έως το Αφυσού με ηλεκτροκίνητο στόλο λεωφορείων.  Επί πλέον θα πρέπει να γίνει καλύτερη οριοθέτηση των θέσεων προτείνοντας τη μεταφορά τους στην οδό Βρασίδου και στην οδό Λυκούργου δίπλα από τα ξενοδοχεία. Ως προς τη διαχείριση των εμπορευματικών μεταφορών, αναφέρει ότι σε κάθε τετράγωνο να υπάρχει μία θέση κενή επί 24ώρου για την φορτοεκφόρτωση εμπορευμάτων ενώ ο εφοδιασμός των καταστημάτων θα πρέπει να γίνεται πριν τις 8 το πρωί ή μεταξύ 3-5 το μεσημέρι ενώ πρέπει να ληφθεί υπόψη η οριοθέτηση των θέσεων στάθμευσης για τα μηχανοκίνητα δίκυκλα. 

Ως προς την ασφάλεια των πεζών, επισήμανε να γίνει διαπλάτυνση των πεζοδρομίων στους μονόδρομους με δενδροφύτευση και η στάθμευση να επιτρέπεται μόνο στην μία πλευρά αυτών ίσως εκ περιτροπής. Παράλληλα, απαιτείται σωστή διαγράμμιση σε όλες τις διασταυρώσεις καθώς και τοποθέτηση φωτεινών πινακίδων διαβάσεων για την σωστή και έγκαιρη προειδοποίηση των οδηγών. Γενικότερα, ο οδοφωτισμός χρήζει άμεσης αντιμετώπισης. 

Για την αισθητική πλευρά της πόλης, προτείνει την ανάπλαση της οδού Παλαιολόγου και τη δημιουργία πρασίνου σε πολλούς δημόσιους χώρους όπως απαιτείται και ο καθαρισμός αυτών καθώς και του παραποτάμιου χώρου. Τέλος, έγινε αναφορά για τις καμάρες οι οποίες θα πρέπει να αναδειχθούν.